Het Jean Pesynhof en Haar Bewoners

Een hofje uit dankbaarheid en zorg

Midden in het historische hart van Leiden, verscholen naast de Pieterskerk, ligt het Jean Pesijnhof. Het werd in 1683 gesticht door Marie de Lannoy, weduwe van de koopman Jean (Jan) Pesijn. Zij wilde niet alleen de naam van haar man eren, maar ook iets blijvends nalaten voor de gemeenschap. Zo ontstond een hofje dat bejaarde leden van de Waalse Hervormde Kerk een veilig en rustig thuis bood.

Bouw en ontwerp

Het hofje bestaat uit twaalf kleine woningen die in een rechthoek rond een groene binnentuin zijn gebouwd. Het aantal van twaalf was geen toeval: het verwees symbolisch naar de twaalf apostelen, een geliefd getal in de protestantse traditie dat stond voor gemeenschap en geloof. Tegelijk was twaalf praktisch: een overzichtelijk aantal bewoners dat goed samen kon leven rond een gezamenlijke hof.

De toegangspoort is rijk gedecoreerd en draagt nog altijd het jaartal 1683. De architectuur is typisch voor de Leidse hofjes: sobere huisjes met een gezamenlijke hof, waar stilte en saamhorigheid centraal stonden. Het hofje bood niet alleen een dak boven het hoofd, maar ook een sociaal vangnet.

De rol van de regenten

Net als bij andere hofjes stonden er ook bij het Jean Pesijnhof regenten aan het hoofd. Dit waren vaak vooraanstaande leden van de Waalse gemeenschap die toezicht hielden op het beheer van het hofje. Zij waakten over de financiën, regelden het onderhoud van de huizen en zorgden ervoor dat de bewoners zich aan de regels hielden.

De regenten bepaalden wie er in aanmerking kwam voor een woning, meestal oudere vrouwen uit de Waalse kerk die van onbesproken gedrag waren. Naast praktische zorg hadden de regenten ook een morele rol: zij bewaakten dat het hofje een plek van orde, rust en godsvrucht bleef. Hun bestuur is vastgelegd in reglementen, die vaak tot ver in de 19e eeuw bleven gelden.

Een plek om te wonen

Door de eeuwen heen heeft het Jean Pesijnhof altijd bewoners gekend. Oorspronkelijk waren dit ouderen van de Waalse gemeenschap die dankzij het hofje waardig hun oude dag konden beleven. Later kwamen er andere bewoners, maar de basis bleef hetzelfde: rust, geborgenheid en gemeenschap. Hofjes vormden vaak hechte gemeenschappen waar men elkaar hielp, samen bad en het dagelijks leven deelde.

Veranderingen door de tijd

In de 19e en 20e eeuw veranderde de rol van hofjes. Ze werden meer gezien als sociale huisvesting en in de loop van de tijd opgeknapt om te voldoen aan moderne woonstandaarden. Het Jean Pesijnhof bleef daarbij een bijzondere plek: klein in omvang, maar groot in historische waarde. Het beheer en onderhoud is tot op heden gericht op het behoud van dit erfgoed, zodat het hofje zowel bewoonbaar blijft als toegankelijk voor bezoekers.